Gezici İSG (İş Sağlığı ve Güvenliği) aracı, iş yerlerinde çalışanların sağlık taramalarını hastaneye gitmelerine gerek kalmadan, iş yeri sınırları içerisinde yapılmasını sağlayan mobil sağlık üniteleridir. Genellikle OSGB (Ortak Sağlık Güvenlik Birimi) firmaları veya özel sağlık kuruluşları tarafından işletilir.

Bu araçlar, iş gücü kaybını önlemek ve yasal zorunlulukları yerine getirmek için oldukça kritiktir. Konuyla ilgili temel bilgiler aşağıdadır:


Gezici İSG Aracında Bulunan Başlıca Donanımlar ve Hizmetler

 

Bu araçlar, bir nevi “mobil laboratuvar” ve “görüntüleme merkezi” gibi tasarlanmıştır. Genellikle şu hizmetleri sunarlar:

  • Mobil Röntgen (Akciğer Grafisi): Özellikle tozlu ortamlarda çalışanlar için pnömokonyoz (toz hastalığı) riskini belirlemek amacıyla çekilir. Araçların içi kurşun kaplama olmalı ve TAEK (Türkiye Atom Enerjisi Kurumu) onaylı cihazlar kullanılmalıdır.

  • Odyometri (İşitme Testi): Gürültülü ortamlarda çalışanların işitme kaybı yaşayıp yaşamadığını ölçmek için ses yalıtımlı özel kabinlerde yapılır.

  • Solunum Fonksiyon Testi (SFT): Akciğer kapasitesini ölçmek için uygulanır.

  • Laboratuvar Tetkikleri: Kan ve idrar tahlilleri (Tam kan sayımı, karaciğer enzimleri, portör muayenesi vb.) için numune alımı yapılır.

  • Göz Muayenesi: Görme keskinliği ve renk körlüğü testleri.

  • EKG (Elektrokardiyografi): Kalp ritim taramaları.


İşveren İçin Avantajları

 

  1. Zaman ve İş Gücü Tasarrufu: Çalışanların topluca hastaneye gitmesi tüm gün sürebilirken, mobil araçla bu işlem fabrika bahçesinde kişi başı 10-15 dakikada tamamlanır.

  2. Üretim Sürekliliği: Üretim bandı durmadan, çalışanlar sırayla muayene olabilir.

  3. Maliyet Etkinliği: Toplu taramalar genellikle hastane fiyatlarına göre daha uygun maliyetlidir.

  4. Yasal Uyum: 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamındaki “Periyodik Sağlık Taramaları” zorunluluğu hızlıca yerine getirilir.


Dikkat Edilmesi Gereken Yasal Hususlar

Önemli Not: Sağlık Bakanlığı ve Çalışma Bakanlığı mevzuatlarına göre, bu hizmeti veren aracın ve firmanın yetkili olması şarttır.

  • Ruhsatlandırma: Mobil röntgen araçlarının “Gezici İSG Hizmet Aracı İzin Belgesi”ne sahip olması gerekir.

  • Radyasyon Güvenliği: Röntgen cihazını kullanan teknisyenin dozimetre kullanması ve aracın radyasyon sızdırmazlık testlerinin yapılmış olması zorunludur.

  • Hekim Onayı: Yapılan testlerin sonuçları (röntgen, kan vb.) mutlaka bir İşyeri Hekimi veya ilgili uzman doktor tarafından değerlendirilip raporlanmalıdır.